Najwyższą władzą w zgromadzeniu była kapituła generalna składająca się z przedstawicieli wszystkich grup zakonnych. Zbierała się ona pod przewodnictwem wielkiego mistrza, decydowała o najważniejszych sprawach zakonu i wybierała ze swego grona urzędników zakonnych. W przerwach między posiedzeniami kapituły, rządy sprawował wielki mistrz wraz z dwoma komandorami oraz innymi wyspecjonalizowanymi funkcjonariuszami: marszałkiem, senaszalem i skarbnikiem.
Członkowie zgromadzenia dzielili się na cztery grupy: braci rycerzy (fratres milites), braci służebnych - giermków (fratres servientes armigerii), kapelanów (fratres capellani) włączonych do zakonu po 1163 roku oraz służby i rzemieślników (servientes famuli et offici). Ludźmi zależnymi od zakonu byli zarządcy dóbr ziemskich i dzierżawcy, ludność poddańcza i niewolnicy, którzy uprawiali ziemie templariuszy.
Administracyjnie zakon był podzielony na prowincje. Na Bliskim Wschodzie były to prowincje: jerozolimska, antiocheńska, trypolitańska; w Europie: francuska, hiszpańska, portugalska, włoska, angielska, szkocka, irlandzka, niemiecka i węgierska, przy czym odrębność tej ostatniej poddawana jest w wątpliwość. Na czele każdej prowincji stały kapituły i mistrzowie prowincjonalni. W obrębie prowincji znajdowały się specjalne jednostki administracyjne nazywane preceptoratami, na który przewodzili funkcjonariusze określani preceptorami. Najmniejszymi jednostkami administracyjnymi były komandorie, znajdujące się pod zarządem komandorów mających do dyspozycji kilku braci - rycerzy, kapelana, a także giermków i służebnych.
Maciej Sałański
|